Các biến và vai trò của các biến trong mô hình.Biến độc lập:Biến tác động (giải thích biến thiên) của các biến khác (biến trung gian hoặc phụ thuộc). Một mô hình nghiên cứu có thể có một hay nhiều biến độc lập
Biến phụ thuộc: Biến bị tác động bởi các biến khác, có thể có một hay nhiều biến phụ thuộc trong một mô hình nghiên cứu.
Biến điều tiết (moderating variable): Biến làm thay đổi tác động của biến độc lập và biến phụ thuộc hoặc là độc lập àtrung gian àphụ thuộc (biến làm thay đổi mối quan hệ giữa 2 biến khác). Một mô hình nghiên cứu có thể có một hay nhiều biến điều tiết và một biến điều tiết có thể làm thay đổi một hay nhiều tác động của các cặp biến. Biến điều tiết có thể là biến định tính hay định lượng.
Biến trung gian (mediating variable): Biến đóng vai trò trung gian, làm cầu nối giữa biến độc lập và phụ thuộc. Một mô hình có thể có mooht hay nhiều biến trung gian và có thể có một hay nhiều cấp trung gian (A >B >C >D)
Biến kiểm soát (Control variable): Biến kiểm soát mức độ giải thích của chúng như thế nào cho biến thiên của biến phụ thuộc. Biến kiểm soát có thể là định tính hay định lượng, nhưng thường là biến định tính. Biến kiểm soát phổ biến là các biến về đặc điểm của cá nhân như giới tính, độ tuổi,